Rozpoczynający się rok zapowiada wiele zmian dla osób z niepełnosprawnością m.in. wzrost świadczeń i zasiłków, oprócz zmiany najniższego wynagrodzenia, uruchomienie Funduszu Solidarnościowego czy Ustawy o dostępności. Poniżej szczegóły dotyczące niektórych nowości.

Z nowym rokiem uruchomiona zostaje nowa instytucja wspierająca osoby z niepełnosprawnością, m.in. w zakresie wsparcia społecznego i zawodowego, promowanie i wzmacnianie systemu wsparcia oraz innowacyjne rozwiązania w zakresie rehabilitacji społecznej i zawodowej. W pierwszym etapie finansowane będą m.in. :

• opieka wytchnieniowa polegająca na zapewnieniu opieki niepełnosprawnemu dziecku czy osobie dorosłej na czas gdy nie może jej sprawować opiekun,
• wsparcie usług asystentów osób z niepełnosprawnością,
• zmiany w obszarze turnusów rehabilitacyjnych,
• dodatek do emerytury tzw. EWK dla rodziców opiekujących się osobami  z niepełnosprawnością,
• opracowanie nowych rozwiązań, które będą czymś pomiędzy warsztatami terapii zajęciowej a środowiskowymi domami samopomocy,
• procedowana będzie ustawa o zatrudnieniu wspomaganym, która wprowadzać będzie trenera pracy wspierającego osoby z niepełnosprawnością, które mają trudności z samodzielnym wejściem na otwarty rynek pracy i funkcjonowaniem na nim.

Fundusz wsparcia finansowany jest z części składki odprowadzanej od wynagrodzeń na Fundusz Pracy oraz z tzw. daniny solidarnościowej pochodzącej od osób, których dochód przekracza 1 mln zł rocznie. Dzięki temu w bieżącym roku do Funduszu wpłynie blisko 600 mln zł, docelowo szacuje się, że będzie to kwota 2 mld rocznie.

Trwają nad nią  obecnie prace legislacyjne, do 21 stycznia można jeszcze zgłaszać do niej uwagi. Jak podaje Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju projekt zakłada wiele udogodnień i uprawnień dla osób z niepełnosprawnością m.in.:

• instytucje publiczne będą musiały zapewnić dostępność dla swoich klientów, a niektóre z nich jak np. urzędy gmin, marszałkowskie będą musiały posiadać certyfikat dostępności. Będzie to oznaczało, że muszą być dostępne tak jak każe to ustawa a brak certyfikatu to kara pieniężna dla instytucji,
• podmioty prywatne będą mogły uzyskać taki certyfikat. Te z nich które mają certyfikat dostępności, zatrudniają co najmniej 25 pracowników i płacą składki na PFRON, będą mogły się ubiegać o 5% obniżenie tej wpłaty,
• każda osoba z niepełnosprawnością, której nie zapewniono dostępności do budynku, miejsca lub usługi, będzie mogła złożyć skargę do PFRON na brak dostępności. PFRON będzie mógł nakazać zapewnienie dostępności i nałożyć grzywnę jeśli do tego nie dojdzie,
• organizując imprezy kulturalne, artystyczne oraz imprezy masowe, trzeba będzie zapewnić dostępność tych wydarzeń dla osób z niepełnosprawnościami, jeżeli ich organizator korzysta ze środków publicznych,
• napisy i audiodeskrypcja będą obowiązkowe w 95% audycji telewizyjnych. Taki cel założono co prawda dopiero na 2028 rok, ale ma on być osiągany stopniowo. W 2025 roku ma to być 60%, w 2026 – 70%, w 2027 – 80%. Nie dotyczy to reklam i telesprzedaży,
• osoba z niepełnosprawnością będzie mogła otrzymać ogólne warunki umóworaz regulaminy bankowe w takich formach jak: nagranie audio, nagranie wizualne treści w Polskim Języku Migowym, wydruk w systemie Braille’a lub wydruk z wielkością czcionki wygodną do czytania,
• autobusy, tramwaje, pociągi, generalnie pojazdy firm, które świadczą usługi transportu publicznego, będą musiały być dostępne dla osób z niepełnosprawnością.

Przedstawione powyżej przykłady to tylko część propozycji nowej ustawy o dostępności.

Od 1 listopada zasiłek ten wzrośnie o 31,42 zł i wyniesie 215,84 zł. Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:

• dziecku z niepełnosprawnością,
• osobie z niepełnosprawnością powyżej 16. roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
• osobie z niepełnosprawnością powyżej 16. roku życia, legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała przed ukończeniem 21. roku życia,
• osobie, która skończyła 75 lat (która nie ma ustalonego prawa do dodatku pielęgnacyjnego).

Od marca 2019 r. najniższa renta i emerytura wzrosną do 1100 zł brutto. Wszystkie emerytury i renty zostaną podniesione o wynikający z ustawy wskaźnik waloryzacji – nie mniej niż o 70 zł brutto. Najniższe świadczenia zostaną  podwyższone o 6,8 proc.

Najniższe gwarantowane świadczenia emerytalno-rentowe zostaną podniesione do:

• 1100 zł brutto w przypadku najniższej emerytury, renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renty rodzinnej i renty socjalnej,
• 825 zł brutto w przypadku najniższej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

Waloryzacja obejmie emerytury i renty rolników indywidualnych, służb mundurowych oraz emerytur pomostowych i nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych

Świadczenie to wyniesie 1583 zł –  o 106 zł więcej niż dotychczas.

Przysługuje ono:

• matce albo ojcu dziecka z niepełnosprawnością,
• opiekunowi faktycznemu dziecka,
• osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną, w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
• innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności w sytuacji rezygnacji z zatrudnienia lub gdy nie podejmuje się pracy w celu sprawowania opieki nad osobą z niepełnosprawnością, powstałą do 18. roku życia lub do 25. roku życia (gdy dziecko było w trakcie nauki).